Trong xã hội hiện đại, cân nặng là một trong những yếu tố quan trọng phản ánh tình trạng sức khỏe con người. Tuy nhiên, tình trạng dư cân và thiếu cân đang ngày càng trở nên phổ biến, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
Dư cân (Thừa cân, béo phì) xảy ra khi lượng mỡ tích tụ trong cơ thể vượt quá mức cần thiết, chủ yếu do chế độ ăn uống dư thừa năng lượng, ít vận động, hoặc do yếu tố di truyền, nội tiết... Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), béo phì là nguyên nhân chính gây ra các bệnh như: Tim mạch, rối loạn mỡ máu, gan nhiễm mỡ, tiểu đường tuýp 2, huyết áp, đột quỵ, một số loại ung thư và đặc biệt làm gánh nặng cho cột sống, xương, khớp. Không chỉ người lớn, trẻ em thừa cân cũng đang tăng nhanh, đặc biệt ở các thành phố lớn với lối sống ít vận động và thói quen ăn uống thiếu lành mạnh.
Ngược lại, thiếu cân là tình trạng cơ thể không có đủ lượng mỡ và cơ bắp cần thiết để duy trì sức khỏe. Người thiếu cân vẫn bị mỡ máu cao (rối loạn mỡ máu thể gầy) do ăn uống không cân đối hoăc bị chuyển hóa bất thường ở gan, tuyến nội tiết…
Thiếu cân cũng dễ bị suy giảm hệ miễn dịch, thiếu hụt dinh dưỡng và mắc các bệnh như loãng xương, thiếu máu, suy nhược cơ thể… Nguyên nhân chủ yếu có thể là do ăn uống kém, không hấp thu được dinh dưỡng, bệnh lý nền hoặc áp lực tâm lý kéo dài...
Thiếu cân lâu dài cũng làm giảm khả năng sinh sản và ảnh hưởng đến tuổi thọ.
Tất cả những vấn đề ở trên đều do rối loạn chuyển hóa, hay theo Đông y do cơ thể mất cân bằng âm dương làm cho khí huyết, kinh lạc, huyệt đạo bị bế tắc không thông, ảnh hưởng đến các tạng phủ dẫn đến bị bệnh.
Dù là dư cân hay thiếu cân, cả hai đều cần được chú ý đúng mức. Chúng ta hãy xây dựng một lối sống lành mạnh, dinh dưỡng cân đối, uống đủ nước vận động thể dục đều đặn, tránh stress, không thức khuya, ngủ đủ giấc… là chìa khóa để có sức khỏe tốt và đạt được cân nặng lý tưởng. Đồng thời, việc khám sức khỏe định kỳ giúp phát hiện sớm các nguy cơ tiềm ẩn và điều chỉnh kịp thời.
Việc dư cân và thiếu cân không chỉ ảnh hưởng đến ngoại hình mà còn đe dọa trực tiếp đến chất lượng cuộc sống. Vì vậy, mỗi người cần chủ động chăm sóc sức khỏe của mình từ hôm nay để luôn có cuộc sống vui khỏe, hạnh phúc.
Xem tiếp:
